Trong canh tác cây có múi như cam, việc điều hòa sinh trưởng hợp lý bằng các hoạt chất sinh học là giải pháp hiệu quả để thúc đẩy cây phát triển, ra hoa đậu trái tốt hơn, nhất là trong điều kiện thời tiết bất lợi hoặc đất đai bạc màu. Hai hoạt chất thường được sử dụng là Atonik (Compound Sodium Nitrophenolate) và GA3 (Gibberellic Acid), khi kết hợp với nhau có thể mang lại hiệu quả vượt trội nếu dùng đúng cách, đúng thời điểm.
1. Tổng quan về Atonik và GA3
🔹 Atonik (Compound Sodium Nitrophenolate):
Là hỗn hợp gồm ba hoạt chất sinh học: sodium ortho-nitrophenolate (ONP), sodium para-nitrophenolate (PNP) và sodium 5-nitroguaiacolate (5NG), có tác dụng kích thích sinh trưởng tổng hợp: ra rễ, ra chồi, kéo dài tế bào, giảm stress và tăng sức sống tế bào thực vật.
🔹 GA3 (Gibberellic Acid):
Là hormone sinh trưởng tự nhiên có vai trò kích thích kéo dài tế bào, tăng vươn lộc, đánh thức mầm ngủ, kích ra hoa và giữ trái. GA3 rất mạnh nên cần dùng đúng liều lượng để tránh hiện tượng đọt yếu, nở lá non hoặc rụng trái do xáo trộn hormone.
✅ Kích thích sinh trưởng mạnh hơn:
Atonik giúp tăng trao đổi chất và sức sống mô tế bào, trong khi GA3 thúc đẩy kéo dài thân, lá, giúp cây phục hồi nhanh sau cắt tỉa, hạn hán hoặc sâu bệnh.
✅ Tăng tỉ lệ ra hoa và đậu trái:
Atonik giúp mô hóa mầm hoa tốt hơn, còn GA3 hỗ trợ đánh thức mầm ngủ và thúc đẩy sự phát triển của hoa. Phối hợp đúng giai đoạn giúp cây cam ra hoa đồng loạt, khỏe mạnh, ít rụng nụ.
✅ Giữ trái non, chống rụng sinh lý:
GA3 giữ cuống chắc, chống rụng sinh lý, trong khi Atonik giúp mô tế bào chống lại stress nhiệt, hạn, mưa trái mùa – giảm hiện tượng rụng trái non.
✅ Tăng chất lượng trái:
Cây được hỗ trợ sinh lý tốt hơn sẽ phát triển quả đồng đều, vỏ bóng đẹp, hạn chế sần trái, méo trái do thiếu dinh dưỡng hoặc rối loạn hormone.
🔸 Giai đoạn sau đậu trái non (10–20 ngày):
– Atonik: 10–20 ppm (1–2g/100L nước)
– GA3: 15–20 ppm (1,5–2g/100L nước)
→ Giúp giữ trái, hạn chế rụng sinh lý.
🔸 Giai đoạn phục hồi sau thu hoạch hoặc sau xử lý ra hoa:
– Atonik: 20 ppm (2g/100L nước)
– GA3: 5–10 ppm (0.5-1g/100L nước)
→ Giúp kích lộc, phát triển chồi non, hồi sức cây.
🔸 Giai đoạn trái đang lớn (kích thước 2–4cm):
– Atonik: 10–15 ppm (1-1.5g/100L nước)
– GA3: 10–20 ppm (1-2g/100L nước)
→ Nuôi trái lớn đồng đều, hạn chế méo trái, rạn vỏ.
Lưu ý: Phun vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát, tránh phun khi trời nắng gắt hoặc sắp mưa. Có thể bổ sung thêm canxi, bo, kẽm và rong biển để tăng hiệu quả.
- Không lạm dụng GA3 vì nếu dùng liều cao liên tục có thể làm cây mất cân bằng sinh trưởng: đọt non kéo dài, cuống yếu dễ rụng trái.
- Không nên phối hợp cùng lúc với các hoạt chất ức chế sinh trưởng (như CCC, Paclobutrazol).
- Luôn thử nghiệm liều thấp trên vài cây trước khi áp dụng diện rộng.
- Đảm bảo cây đủ dinh dưỡng nền (đa trung vi lượng) để phát huy tối đa hiệu quả điều hòa sinh trưởng.