Big Sale
Úng lụt làm rễ cây nghẹt oxy, mất khả năng hút nước và nhanh chóng thối nếu đất không thoát yếm khí. Cây thường héo rũ dù đất còn ướt, chồi non mềm oặt, lá vàng từ gân ra mép hoặc thâm đen ngọn. Những cây lâu năm như sầu riêng, cà phê, bơ, xoài… sẽ hồi phục chậm nếu xử lý sai trình tự.
Nhiều người tìm kiếm các giải pháp như cách cứu cây bị ngập, xử lý rễ thối, cách chữa cây héo sau mưa lớn, vi sinh trị thối rễ hoặc khắc phục nghẹt rễ. Bài viết dưới đây được mở rộng để đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tế này.
1. Chờ nước rút và để đất ráo bớt
Khi đất còn nhão, mọi can thiệp đều gây tổn thương rễ. Giai đoạn này chỉ nên chờ nước rút tự nhiên và để mặt đất se lại. Không bón phân, không xới xáo và không phun kích đọt. Cây cần ổn định trước khi bước sang các bước kỹ thuật tiếp theo.
2. Phun dưỡng rễ để xử lý sốc ngập
Khi đất đã ráo mặt và cây còn héo nhẹ, ưu tiên phun qua lá vì rễ lúc này gần như không hút được. Ở giai đoạn này, nên dùng các hoạt chất giúp giảm sốc, phục hồi mô rễ và giữ chồi không thâm đen.
Các hoạt chất phù hợp
• K-IAA (auxin kali): 1–2 g/200 lít nước
Hỗ trợ tái sinh rễ tơ và mở lại khả năng trao đổi khí trong mô rễ.
• Chiết xuất rong biển: 200–300 g/200 lít nước
Giúp giảm stress, phục hồi chồi và ổn định màng tế bào nhờ cytokinin tự nhiên.
• Vitamin B1 (thiamin): 5–10 g/200 lít nước
Tăng chuyển hóa năng lượng và phục hồi mô bị tổn thương sau ngập.
Ba hoạt chất này khi kết hợp giúp cây giảm sốc nhanh, giữ lá đứng trở lại và hạn chế đọt non bị thâm đen. Nếu cây bị nặng, phun 1–2 lần cách nhau 5–7 ngày.
3. Khi đất khô hơn, khơi thông vùng rễ và đưa BIO-DVS vào đất
Khi đất không còn nhão và có thể đi lại quanh gốc mà không lún sâu, đây là thời điểm đưa vi sinh vào để giải độc yếm khí và ức chế nấm bệnh gây thối rễ.
Bio-dvs gồm:
• Bacillus spp ≥ 10⁷ cfu/g
• Streptomyces sp ≥ 10⁶ cfu/g
Hai chủng vi sinh này giúp ức chế phytophthora, pythium, fusarium, giảm tuyến trùng và phân hủy độc chất sau úng, làm đất tơi thoáng hơn để rễ mới mọc.
Hướng dẫn dùng bio-dvs theo từng nhóm cây:
• Cây ăn trái (sầu riêng, xoài, bơ…): dùng 15–20 ngày/lần, đặc biệt hiệu quả mùa mưa và giai đoạn ra hoa – nuôi trái.
• Cây công nghiệp (cà phê, hồ tiêu, điều…): tưới 20–30 ngày/lần đầu mùa mưa hoặc sau thu hoạch để giảm vàng lá – nghẹt rễ.
• Rau màu và hoa: dùng 7–10 ngày/lần để phòng chết rạp và kích rễ.
• Lúa và cây trồng cạn: 10–15 ngày/lần để cải thiện vi sinh đất.
Nếu đất còn quá bí, nên khơi rãnh thoát nước quanh gốc để giảm ứ đọng.
4. Khi cây có dấu hiệu tỉnh lại, phun Amino Acid để tái tạo mô
Dấu hiệu cây đã tỉnh:
• Lá đứng lại, không mềm nhũn.
• Ngọn xanh dần trở lại.
• Không lan thêm lá vàng mới.
Liều Amino Acid 80% hợp lý:
• Lần đầu: 1 g/l.
• Lần sau cách 7–10 ngày: 2 g/l.
Amino hỗ trợ phục hồi mô mới, tái tạo rễ tơ và ổn định quá trình quang hợp.
Khi đất đã khô ổn định, có thể tưới thêm bột rong biển 1 g/l để nuôi rễ non và tăng sức hồi phục.
Lưu ý kỹ thuật mở rộng
• Không bón phân đạm cao khi rễ chưa phục hồi vì dễ làm cháy rễ hoặc thối rễ mạnh hơn.
• Không tỉa cành mạnh sau úng vì làm giảm khả năng tái tạo năng lượng.
• Cây lâu năm có giá trị kinh tế cao cần được xử lý trước.
• Nếu gốc có mùi thối mạnh, nên tăng cường vi sinh ngay khi đất khô bề mặt.
• Tránh kích đọt trong giai đoạn rễ còn yếu để không làm cây kiệt sức.
