Big Sale
Phân theo địa hình – thời tiết – dinh dưỡng – sinh lý cây trồng
Xử lý ra hoa sầu riêng tại Tây Nguyên có nhiều điểm khác biệt so với Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long do ảnh hưởng mạnh của địa hình, nhiệt độ và quy luật mùa khô – mùa mưa. Nếu nắm đúng quy luật tự nhiên và áp dụng kỹ thuật phù hợp, cây sầu riêng hoàn toàn có thể ra hoa đồng loạt, khỏe bông và đạt năng suất cao mà không cần lạm dụng hóa chất.
1. Thời gian ra hoa tự nhiên của sầu riêng Tây Nguyên
Nếu không có tác động kỹ thuật, sầu riêng Tây Nguyên có xu hướng ra hoa tự nhiên:
Từ tháng 2 đến tháng 4
Vùng địa hình cao (so với mực nước biển) có thể ra hoa trễ hơn
Hiện nay, đa số vườn đều canh tác có tác động (vô lân, nuôi đọt, chặn đọt, tạo mầm…), do đó thời gian ra hoa phụ thuộc rất lớn vào kỹ thuật và thời điểm xử lý.
2. Phân nhóm địa hình Tây Nguyên để xử lý mùa vụ
Nhóm 1 – Địa hình thấp (≤ 600 m)
Thường ở cao độ 400–600 m
Ra hoa sớm hơn khoảng 2 tháng so với nhóm cao
Thời gian ra hoa: tháng 1 – tháng 3
Thu hoạch: tháng 7 – tháng 9
Nhóm 2 – Địa hình cao (≥ 800 m)
Cao độ 800–1.100 m
Dễ gặp nhiệt độ lạnh – miên trạng
Ra hoa muộn: tháng 4 – tháng 6
Thu hoạch kéo dài đến tháng 9 – tháng 10
👉 Đây là khác biệt rất lớn so với miền Tây và Đông Nam Bộ.
3. Dự báo thời tiết ảnh hưởng đến xử lý ra hoa (2024–2025)
Cuối năm 2024
Nhiệt độ: xấp xỉ hoặc cao hơn TBNN
Lượng mưa: cao hơn TBNN (trung bình nhiều năm)
Mưa có thể kết thúc muộn (giữa – cuối tháng 12)
Đầu năm 2025 (tháng 1–3)
Có khả năng mưa trái mùa
Nhiệt độ xấp xỉ trung bình nhiều năm
👉 Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến:
Thời điểm siết nước
Khả năng khô hạn đủ tầng
Nguy cơ khô mắt cua, nhú chậm
4. Nguyên lý cốt lõi khi xử lý ra hoa sầu riêng Tây Nguyên
Tây Nguyên không cần ép cây bằng hóa chất mạnh, vì:
Điều kiện nhiệt độ – ẩm độ – khô hạn tự nhiên đã đủ kích thích ra hoa
Cây cảm ứng hoa tốt nếu xử lý đúng sinh lý
👉 Trọng tâm kỹ thuật nằm ở:
Vô lân đúng thời điểm
Nuôi và hoàn chỉnh cơ đọt
Chặn đọt hiệu quả
Tạo mầm đúng sinh lý
Siết nước đúng lúc
Phá miên trạng hợp lý
5. Vô lân tại Tây Nguyên – chọn đúng loại, đúng thời điểm
5.1. Phân loại lân theo độ tan
Nhóm lân tan chậm
Lân nung chảy
Có Canxi, cải tạo đất
Bón sớm, có thể từ đầu cơ đọt
Nhóm lân tan nhanh
Supe lân
MAP 12 - 61 (Mono Ammonium Phosphate)
MKP 52-34 (Mono Potassium Phosphate)
👉 Có thể bón trễ hơn, giữa cơ đọt hoặc cuối cơ
5.2. Hai cách vô lân phổ biến
Cách 1 – Vô sớm
Bón lân nung chảy trước
Sau 1–2 tuần, nuôi đọt bằng NPK đạm cao
Cách 2 – Vô trễ
Nuôi đọt trước bằng NPK
Sau đó bổ sung Supe lân hoặc MAP
👉 Mục tiêu cuối cùng:
cung cấp đủ lân hữu hiệu để tạo mầm, thể hiện rõ qua màu lá – độ dày lá
6. Nuôi cơ đọt – nền tảng quyết định thành công
Một cơ đọt sầu riêng tại Tây Nguyên thường kéo dài ~60 ngày
Trong giai đoạn này có thể:
Phun Amino acid
Tăng trưởng sinh học
Trung – vi lượng (Mg, Zn, B, Ca…)
Phun lặp lại 7–10 ngày/lần
👉 Nguyên tắc:
Lá phải xanh – dày – bóng
Không nuôi đọt quá nhanh nếu chưa đến thời điểm xử lý hoa
7. Tạo mầm – chặn đọt – điều chỉnh sinh trưởng
Tạo mầm qua lá
Thực hiện khi cơ đọt đã mở 2–4 lá
Có thể phun 2–3 lần trong một cơ
Sử dụng các nguồn lân hòa tan như:
MKP
MAP (12-61-0)
Chặn đọt
Khi cơ đọt hoàn chỉnh
Ưu tiên:
MKP
NPK kali cao
Mục tiêu: dừng sinh trưởng – chuyển sang sinh sản
8. Hiện tượng miên trạng ở Tây Nguyên – cần đặc biệt lưu ý
Khi nào cây bị miên trạng?
Nhiệt độ < 20°C kéo dài
Thường xảy ra ở:
Noel
Tết Dương lịch
Tết Nguyên đán
Chủ yếu ở địa hình ≥ 800 m
Khi cây đã miên trạng:
Trao đổi chất gần như dừng hoàn toàn
Bón phân – phun thuốc không có tác dụng
Không thể ép ra hoa
👉 Giải pháp duy nhất: chờ nhiệt độ ấm lên (≥ 22–24°C) rồi xử lý tiếp
9. Siết nước – tạo khô hạn
Chỉ siết nước khi:
Cơ đọt đã hoàn chỉnh
Lá già, xanh, không sáng mũi giáo
Ngưng tưới hoàn toàn
Làm sạch cỏ quanh gốc để thoát hơi nhanh
⏱ Thời gian siết nước:
Trung bình 20–25 ngày
Có mưa trái mùa có thể kéo dài thêm 5–7 ngày
10. Phân biệt mầm hoa và mầm lá khi mắt cua nhú
Mầm lá
Đầu nhọn
Màu xanh nhạt
Sau này bung lá, không hiệu quả kinh tế
Mầm hoa
Đầu tròn
Màu vàng sáng, sậm hơn
Phát triển thành chùm hoa khỏe
👉 Chỉ cần 10–15% mầm hoa xuất hiện là đủ điều kiện phá miên trạng
11. Phá miên trạng – bước quyết định đồng loạt hoa
Thời điểm
Sau siết nước 3–4 tuần
Mắt cua dài 3–4 cm hoặc
Tỷ lệ mầm hoa đạt 10–15%
Giải pháp phổ biến
Kali nitrat: 5–10 g/lít
Kết hợp chất tăng trưởng sinh học
Phun tập trung vào cành đã tạo mầm
👉 Có thể lặp lại lần 2 sau 4–5 ngày nếu hoa ra chưa đều
12. Quan điểm về hóa chất xử lý hoa tại Tây Nguyên
Không ưu tiên:
Paclobutrazol
Chlormequat
Ethephon
Nguy cơ:
Tăng ABA
Rụng hoa – rụng trái
Suy cây, méo trái, giảm năng suất
👉 Tây Nguyên nên đi theo sinh lý tự nhiên + dinh dưỡng điều tiết
13. Tóm tắt quy trình 7 bước xử lý ra hoa sầu riêng Tây Nguyên
Vô lân
Nuôi cơ đọt
Tạo mầm – điều chỉnh sinh trưởng
Chặn đọt – tạo mầm trong thân
Siết nước
(Không ưu tiên hóa chất)
Phá miên trạng – kích hoa đồng loạt
