1. Auxin NA-NAA là gì?
-
NA-NAA (α-Naphthaleneacetic acid) là một loại auxin tổng hợp – nhóm chất điều hòa sinh trưởng thực vật.
-
Trong nông nghiệp, NAA thường được dùng để kích thích ra rễ, hạn chế rụng quả, tăng khả năng đậu trái.
-
Đối với ngành trồng nấm, NAA được ứng dụng để thúc đẩy sự phát triển hệ sợi, tăng tốc độ bao phủ giá thể, và hỗ trợ quá trình hình thành quả thể.
2. Vai trò của NA-NAA đối với cây nấm
Khi được bổ sung với liều lượng hợp lý, NA-NAA có thể:
-
Kích thích sinh trưởng hệ sợi nấm:
-
Giúp sợi nấm phát triển nhanh, mạnh, bám chặt vào giá thể.
-
Làm ngắn thời gian nuôi sợi.
-
-
Thúc đẩy hình thành quả thể:
-
Tăng khả năng phân hóa từ sợi nấm sang mầm quả thể.
-
Giúp nấm ra quả thể đồng loạt, giảm hiện tượng "ra lai rai".
-
-
Tăng năng suất và chất lượng:
-
Quả thể nấm to, chắc thịt, bóng đẹp.
-
Hạn chế dị dạng, giúp nấm giữ được độ tươi lâu hơn sau thu hoạch.
-
-
Kích thích tổng hợp enzyme & protein:
-
Auxin còn tham gia vào điều hòa quá trình trao đổi chất, giúp nấm hấp thu dinh dưỡng hiệu quả.
-
3. Cách sử dụng NA-NAA cho nấm
Tùy từng loại nấm (nấm rơm, nấm mỡ, nấm sò, nấm linh chi…), có thể ứng dụng NA-NAA theo một số cách:
a) Giai đoạn ươm sợi
-
Liều lượng khuyến cáo: 2–4 ppm (tương đương 0,2–0,4 g NAA nguyên chất cho 100 lít nước).
-
Cách dùng: hòa tan vào dung dịch dinh dưỡng hoặc phun nhẹ lên bề mặt giá thể sau khi cấy giống.
-
Tác dụng: giúp hệ sợi lan nhanh, rút ngắn thời gian phủ kín bịch.
b) Giai đoạn hình thành quả thể
-
Liều lượng khuyến cáo: 4–8 ppm (0,4–0,8 g/100 lít nước).
-
Cách dùng: phun sương mịn trực tiếp lên bề mặt giá thể hoặc môi trường trồng trước khi xuất hiện quả thể 3–5 ngày.
-
Tác dụng: kích thích mầm nấm phát triển mạnh, cho nhiều quả thể đồng đều.
c) Lưu ý khi sử dụng
-
Dùng nồng độ quá cao có thể gây ức chế sinh trưởng, làm nấm biến dạng hoặc chậm ra quả.
-
Nên kết hợp cùng B1, Triacontanol hoặc dịch chiết rong biển để tăng hiệu quả kích thích.
-
Cần đảm bảo điều kiện độ ẩm – nhiệt độ – ánh sáng phù hợp, vì auxin chỉ phát huy tác dụng khi môi trường trồng nấm thuận lợi.
4. Kết luận
Auxin NA-NAA không chỉ hữu ích cho cây trồng mà còn là một giải pháp sinh học tiềm năng trong nghề trồng nấm. Với liều lượng thích hợp, NAA giúp:
✅ Tăng tốc độ phát triển sợi nấm
✅ Kích thích ra quả thể nhiều và đồng đều
✅ Nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị kinh tế